ĐI MƯỜI NGÀY ĐÀNG...

3. NHÀ HÁT SẦU RIÊNG ( VICTORIA ESPLANADE)

Buổi chiều ngày thứ hai trên đất Sin là một ngày thứ bảy cuối tuần, con rể tôi nói với vợ: mình đưa má đi vịnh Marina đi em! Con gái nháy nháy với tôi: Chỗ đó nhìn qua thấy công trình của P đó má! Con rể cười khoan khoái…
Nắng chiều chưa tắt hẳn nhưng khu vực xung quanh nhà hát Victoria Esplanade đã đông nghịt: Có nhiều gia đình cha mẹ, ông bà, con cái đều có mặt ở đây, ngồi trên những bậc tam cấp để ăn uống, trò chuyện. Đông nhất là thanh niên nam nữ, họ ngồi bên nhau thật tình tứ và hạnh phúc… Gần đây, tôi và ông xã tôi bỗng dưng dễ dãi và rất thông cảm với bọn trẻ khi thấy bọn chúng biểu lộ tình cảm khi bên nhau, có lẽ chúng tôi cảm thấy xã hội mình bây giờ quá nhiều bạo lực, hiếm có những tình cảm yêu thương! Cuộc đời chúng ta lắm nỗi lo toan, sao chúng ta không yêu thương nhau để cuộc đời thêm hương vị nhỉ!
Những tia sáng cuối ngày vẫn còn ánh lên cuối chân trời, phía có nhiều tàu cập theo bến cảng. Con rể tôi “nói nịnh” má vợ: Má đứng chỗ này đi, con chụp cho má một pô lấy luôn cảnh Marina Bay Sands phía sau lưng má, đẹp lắm đó! Con gái lại phụ họa theo: má chụp hình là đẹp nhất “dzồi”!
Chúng tôi tiến vào bên trong nhà hát. Hôm nay là chiều cuối tuần. Một dàn nhạc hòa tấu và dàn hợp xướng đang biểu diễn miễn phí trong đại sảnh. Khán giả đã ngồi kín trên các hàng ghế xếp sẵn. Lại có khá đông khán giả đứng phía ngoài. Khi chúng tôi đến nơi, một giọng soprano bắt đầu khắc khoải với bản Comeback to Soriento. Phần phụ họa của bè trầm lắng đưa hồn khán giả về một quê xứ nhớ nhung nào đó… Có lúc cung đàn violon tha thiết làm thổn thức tâm hồn của kẻ xa quê lạc lối về. Nhạc buông chùng, chậm dần, chậm dần và kết thúc trong tràng pháo tay kéo dài không dứt. Được sống trong không gian âm nhạc thính phòng sang trọng thật hạnh phúc biết bao! Ước gì người dân ở xứ tôi cũng có được cuộc sống tinh thần phong phú tương tự như thế! Sau mỗi màn trình diễn, dàn nhạc và dàn hợp xướng tạm nghỉ dăm phút rồi tiếp tục giới thiệu một bài hát khác. Toàn là những tác phẩm âm nhạc kinh điển của thế giới đã từng gây những dấu ấn đặc biệt trong lòng người hâm mộ. Tôi ao ước phải chi có ông xã tôi đi cùng tôi hôm nay để giải thích cho tôi nghe xuất xứ, nguồn gốc của những bản nhạc nổi tiếng ấy vì tôi không sành âm nhạc bao nhiêu!
Khi bản nhạc cuối cùng chấm dứt cho lượt trình diễn chiều nay, những tràng pháo tay vang dội lặp đi lặp lại nhiều lần tưởng chừng không dứt thì trên sân khấu các nghệ sĩ cũng cúi đầu chào khán giả liên tục nhiều lần mà không thể rời sân khấu được. Tuy không có hoa tặng cho các nghệ sĩ, nhưng màu trang phục đỏ thắm của các nghệ sĩ dưới ánh đèn sân khấu lung linh tưởng như những bông hoa di động đang nở bừng tràn ngập sảnh đường.

Theo dòng người ra về, chúng tôi nhận thấy phía bên ngoài sảnh đường nhà hát, các họa sĩ đang triển lãm nghệ thuật sắp đặt với giấy vụn. Từ những mẩu giấy (tương tự giấy toilet) các nghệ sĩ tạo hình người, hình thú, các loại trang phục và các vật dụng thường dùng, rồi sắp đặt trong một không gian nghệ thuật với những ẩn dụ thú vị. Tôi không biết mình có hiểu trúng ý của tác giả không nhưng tôi linh cảm rằng tác phẩm đã gửi đến công chúng một thông điệp về sự cảnh báo ô nhiễm môi trường trong thời đại hiện nay!
Khi rời khỏi nhà hát, ba mẹ con tôi đi trên một chiếc cầu bắc ngang sông Singapore để tiến qua tượng đài đầu sư tử phun nước, biểu tượng của đảo quốc sư tử. Trên cầu đã có khá đông các nhà nhiếp ảnh không chuyên ( đó là những du khách) với những chiếc máy ảnh đủ kiểu, đang chọn góc nhìn để chụp cho được hình ảnh người thân của mình đưa bàn tay hứng lấy vòi nước phun từ miệng đầu sư tử. Con rể tôi cũng bày trò cho tôi và con gái tôi đứng trong tư thế đưa bàn tay hứng lấy những tia nước. Chung quanh khu vực này, du khách đến từ nhiều quốc gia khác nhau. Tôi dễ nhận ra họ nhờ màu da, màu tóc hoặc nhờ trang phục. Có những người châu Âu, họ đang sải những bước dài đi bên nhau hoặc ngừng lại để ghi vài hình ảnh trong chiếc máy của họ. Có một tốp du khách Hàn Quốc hay Nhật Bản không rõ vì khó phân biệt ở đôi mắt nhỏ tí, vừa hẹp vừa dài, trang phục áo pull quần jean không có nét đặc trưng lắm. Họ trò chuyện rất nhỏ nhẹ và kín đáo. Lại có những gia đình người Ấn Độ, gồm cha mẹ, vợ chồng, con cái cùng nhau vừa đi vừa trò chuyện rất vui vẻ. Thật là một cảnh tượng sinh động hào hứng!
Dòng người tấp nập trên đường đưa chúng tôi đi bộ khá xa nhưng không thấy mỏi chân vì chung quanh mình từng tốp năm, tốp ba xuôi ngược trên đường nói cười huyên thuyên, phố sá rực rỡ ánh đèn màu. Chúng tôi dường như không còn ‎ý niệm về thời gian nữa. Khung cảnh thành phố rộn rịp, ánh sáng phồn hoa đô hội và đám đông đã đánh lừa cảm giác mình mất rồi!

ĐI MƯỜI NGÀY ĐÀNG...

2. ĐƯỜNG SÁ - XE CỘ Ở SINGAPORE
Ngày đầu tiên ở Sin, hai con dắt má đi mua sắm một vài món cho bữa ăn tối ở Sengkang. Khu thương mại này cũng gần nhà trọ của hai đứa, chỉ mất 15 phút đi bộ tà tà. Đường sá ở Sin sạch sẽ, có lối dành riêng cho bộ hành khá rộng. Ba mẹ con cùng nắm tay nhau dung dăng dung dẻ mà cũng không gặp trở ngại gì. Xe cộ trên đường chính chủ yếu là xe bus và xe hơi (du lịch). Con đường tuy không rộng hơn con đường Nguyễn Huệ (Bến Tre) trước nhà mình nhưng vì không có xe hai bánh nên có vẻ thông thoáng quang quẽ. Khi đến ngã tư đường, con rể đưa tay nhấn vào một bộ phận hình tròn ngay tầm tay trên cây cột đèn xanh đỏ nằm cạnh lề đường. Thấy tôi ngó ngó tỏ ‎ý thắc mắc, con gái bèn bảo P nhấn nút đèn xin phép qua đường đó má! Tôi thấy lạ quá bèn hỏi thêm mới biết luật đi đường ở đây bộ hành phải tuân thủ nguyên tắc xin qua đường khi đến ngã tư, ngã năm…Nếu vì quên nhấn nút đèn xin phép qua đường mà lỡ xảy ra tai nạn, người bộ hành chẳng những không được bồi thường mà còn bị phạt nặng! Ối trời! Xứ sở người ta văn minh hết sức! Mọi thứ đều có luật, có nguyên tắc và được người dân tuân thủ nghiêm nhặt. Tôi còn nhớ đã đọc ở đâu đó thông tin này, một người dân xả rác hoặc hút thuốc lá nơi công cộng sẽ bị phạt đánh đòn vào mông từ 10 đến 50 roi và còn phạt tiền nữa chứ!
Nhớ lại ở nước mình, tại mỗi ngã tư đã có đèn báo hiệu giao thông rồi nhưng vẫn phải có cảnh sát giao thông hoặc có đội thanh niên tay cầm cờ đỏ miệng thổi tu húyt để giúp lưu thông trật tự!
Thế mới biết ở xứ mình cần phải có luật nghiêm minh hơn mới được!

LÀI DƯA KHÔNG TRỔ BÔNG!

Bụi lài dưa trước sân nhà có từ bao giờ tôi không biết. Chỉ biết rằng khi gia đình tôi đến ở đây vào tháng 1 năm 1987 thì đã có nó rồi. Lúc ấy, nó có vẻ sùm suề hơn bây giờ nhiều lắm. Một phần là do ông Năm, người chủ trước, không còn sức để cắt tỉa dọn dẹp khu vườn; một phần là do nó không chỉ một bụi mà là hai, ba bụi chi đó, lại nằm tràn lan ra cả lối đi vào nhà. Thế rồi sau khi nhà cửa ổn định, nhà tôi đã sửa sang lại khu vườn, dời bụi lài dưa sang một bên để làm con đường lót đan xi măng dẫn vào nhà. Vì vậy mà bụi lài dưa bớt vẻ sum suê đi.
Năm đầu tiên ở đây, chúng tôi phát hiện lài dưa trổ bông vào dịp 2o/11. Một buổi sớm trời se se lạnh, nhà tôi ra sân hít thở không khí trong lành, anh chợt reo lên lài dưa trổ bông rồi! Cả nhà xúm xít bên bụi cây. Những bông hoa màu đỏ thắm, be bé, cánh mỏng tang, khẽ run run trước gió. Lần đầu tiên ngắm những bông lài dưa, tôi có cảm giác những cánh hoa sao mà mong manh đến như vậy! Và kỳ thực hoa chỉ nở đâu có hai, ba ngày rồi tàn. Nhìn từng bông hoa giờ đã chuyển sang màu tím thẩm, ủ rũ, úa tàn đáng thương làm sao! Tiếc thay cho đời hoa chóng tàn phai nhưng năm nào cũng vậy, cứ sắp đến 20/11 tôi lại thăm dò xem hoa có nụ chưa, gần trổ bông chưa... Thế đó mà trở thành cái thú chờ lài dưa trổ bông. Hằng năm, bông lài dưa trổ như báo trước ngày Nhà giáo Việt Nam sắp đến.
Năm nay, trời mưa kéo dài lê thê. Tháng 11 rồi mà mùa mưa chưa dứt. Mấy ngày trước, tôi đã để ý xem có nụ lài dưa nào xuất hiện chưa. Một nụ hoa duy nhất bé xíu trên đầu cành mảnh mai xem ra yếu ớt quá, không biết có trổ bông nổi không! Rồi ngày 20/11 đi qua. Tôi thăm lại nụ hoa hôm trước, thì hỡi ơi...những trận mưa cuối mùa đã khiến cho nụ hoa chưa kịp trổ đã vội héo xào. Vậy là năm nay là năm lài dưa không trổ bông!

ĐI MƯỜI NGÀY ĐÀNG...

1.ĐI MÁY BAY GIÁ RẺ.
Nghe con gái út nói P. book vé máy bay cho má rồi, máy bay giá rẻ, không tốn nhiều đâu, má qua chơi với tụi con đi. Con được nghỉ học 10 ngày, con tính về thăm ba má, nhưng thấy má ở nhà hoài cũng buồn, má qua đây con dắt má đi chơi. Quả thực là thấy con rể đi làm vất vả còn phải nuôi vợ học thêm để có việc làm trên xứ người, tôi lấy làm thương cảm lắm và định từ chối lời mời nhưng ông xã ủng hộ ý kiến của rể con nên tôi có dịp “du lịch ba lô”.
Hàng không giá rẻ! Tôi chỉ nghe chứ chưa biết, chưa thấy. Ông xã hoan nghênh chuyện này vì máy bay phục vụ người có thu nhập thấp (nghe cũng hơi buồn vì mình bị liệt vào hạng thu nhập thấp, nhưng không sao, miễn nếm được mùi “đi mây về gió”). Khi thấy rồi, mình mới tâm phục khẩu phục ý kiến của ông xã. Lần đầu đi vô khu vực dành cho khách đi tuyến bay quốc tế ở sân bay Tân Sơn Nhất, mình hơi lo. Không biết công việc check - in có gặp khó khăn như lúc ông xã mình đưa má đi trở qua Canada sau chuyến về Việt Nam ăn tết? Khi Hải quan kiểm tra hành lý của má, họ bắt tháo vali ra, sắp xếp lại để hai cái vali có trọng lượng bằng nhau,dù tổng trọng lượng của chúng không vượt quá trọng lượng cho phép! Đó cũng là nỗi khổ của ông xã trong lần đầu đi giúp má làm thủ tục hải quan, sau đó trở thành kinh nghiệm cho những lần sau này, đến nổi má chỉ an tâm khi có ông xã mình sắp xếp vali cho má. Mình đi thăm rể con, tụi nhỏ thèm thức ăn Việt nên đã mua thêm vé hành lý ký gởi 15 kg. Ông xã đã cân đo đong đếm đủ 15 kg rồi, lo nỗi gì!
Vì con rể đăng kí vé máy bay qua mạng nên tôi chỉ được nắm thông tin về số hiệu chuyến bay, nơi xuất phát, giờ bay, giờ check- in, giờ đến nơi, nơi đến …chứ không có vé. Đối với tôi điều này thật mới lạ!
09:10 hrs máy bay cất cánh. Phải có mặt từ 07:10 hrs để check-in. Nhớ lời con gái dặn má nên đi sớm để được chọn chỗ ngồi tốt, tôi có mặt tại quầy đúng 07 giờ. Chỉ mới có vài người ngồi đợi như tôi. Đó là những cô cậu có vẻ là sinh viên du học(?) hoặc đi hợp tác lao động vì trông họ ăn mặc giản dị (áo thun, quần jean), có vẻ linh hoạt, trò chuyện liến thoắng và hành lý của họ ngoài ba lô là 3,4 thùng mì gói. Tôi dễ dàng bắt chuyện với các bạn nhỏ đó vì tôi đang hình dung đến hai cô con gái cùng hai chàng rể của tôi khi cất bước ra nước ngoài đi làm việc cũng mang những thứ hành lí tương tự như vậy!
Đang trò chuyện về mì gói với các bạn nhỏ, tôi chợt thấy bảng đèn hiệu “Tiger Airway” sáng lên trên các quầy làm thủ tục. Nhìn đồng hồ trên tường, tôi thấy kim đồng hồ chỉ đúng 7:10hrs. Hãng máy bay làm việc thật là đúng giờ! Tôi cùng các bạn nhỏ kéo hành lí cá nhân đến xếp hàng trước các quầy. Chẳng mấy chốc, hành khách của chuyến bay cũng xuất hiện rất đông, nối đuôi thành mấy hàng dài. Các cô, cậu nhân viên còn rất trẻ, đồng phục rất lịch sự và sang trọng, ân cần tiếp nhận kiểm tra vé và cân hành lí cho khách hàng thật nhanh chóng. Khi tôi nhấc vali đặt lên băng chuyền đưa vào bàn cân, bảng điện tử báo cho biết trọng lượng hành lí của tôi là 13kg, tôi tiếc hùi hụi cho mấy nãi chuối sáp tôi đã cất công giú chín từ nửa tháng trước và luộc chín từ chiều qua đã bị ông xã tôi lấy bỏ ra khỏi hành lí khi cân thử trên cái cân sức khỏe thấy vượt quá số kg cho phép. Bây giờ thì quá muộn rồi! Mà thôi, vậy cũng tốt vì không gặp trở ngại gì! Chỉ trong vòng 10 phút, mọi thủ tục check - in của tôi hoàn tất. Vé đã cầm chắc trong tay, số ghế 6A, bây giờ tôi có thể lên phòng chờ cho đến lúc lên máy bay rồi đó.
Qua hết dãy hành lang theo hướng mũi tên chỉ dẫn, tôi lại bước qua một khu vực có đặt máy quét kiểm tra hành lí xách tay. Từ đó đến phòng chờ, hành khách phải đi thêm mấy bậc thang nữa hoặc có thể sử dụng thang cuốn cho đỡ mệt. Ở đây, mọi thứ đều sáng trưng, bóng loáng, tinh tươm, sạch sẽ…vậy mà cô nhân viên phụ trách vệ sinh vẫn đang thoăn thoắt lau cái tay vịn cầu thang bằng inox. Ở nơi kia, một cô nhân viên khác đang đẩy cây lau sàn, chùi lại những vết ố trên mặt gạch men sau một lượt khách đi qua. Không gian ở đây vừa thoáng đãng, sạch sẽ và mát lạnh mặc dù hành khách lớp ngồi chờ, lớp thì đi đi lại lại không phải là ít. Hành khách đang có mặt trong phòng chờ đi trên nhiều chuyến bay, nên loa phóng thanh thỉnh thoảng thông báo nhắc nhở số hiệu chuyến bay nào thì lên máy bay bằng cổng số mấy và giờ phút nào lên máy bay…Nhờ những chỉ dẫn ân cần chu đáo đó, tôi không còn cảm giác e ngại nữa mà thấy tự tin hơn.
Còn 30 phút nữa đến giờ bay. Hành khách nhận được thông báo xếp hàng lên máy bay vội vàng tìm đến cổng quy định. Lên máy bay rồi, tôi lại biết thêm một chuyện lạ: máy bay giá rẻ không có ghế số 4 và số 10. Phải chăng đây cũng là con số kiêng như người Pháp kiêng số 13(?!) mà tôi được biết trong một bài học Tiếng Pháp thời trung học.
Sau khi yên vị vào ghế ngồi số 6A, tôi lại bắt đầu nhớ những lời bình phẩm của tụi học trò của tôi về máy bay giá rẻ mà lo lắng. Nào là máy bay không phục vụ ăn uống, máy bay cũ thiếu an toàn, nội thất chật chội ngồi không thoải mái…Về chỗ ngồi chật chội không thoải mái thì đối với một người “nhỏ con” như tôi, tôi thấy không thành vấn đề. Tôi để ‎ý hàng ghế trên tôi có hai anh người da trắng, tóc vàng nâu, họ vẫn ngồi thoải mái kia mà! Còn chuyện ăn uống, đi máy bay giá rẻ thì ăn uống phải trả tiền thêm là hợp lý rồi. Sau khi máy bay cất cánh độ 10 phút, anh tiếp viên hàng không (Tiếp viên nam là chuyện lạ đối với tôi. Tôi nghĩ tiếp viên phải là những cô gái cực kỳ xinh xắn, cực kỳ duyên dáng và dịu dàng, chứ chưa từng nghĩ đến anh tiếp viên hàng không bao giờ) bắt đầu hướng dẫn hành khách những thao tác giúp an toàn trên máy bay và những thao tác cấp cứu khi cần thiết. Qua cách anh tiếp xúc và hướng dẫn hành khách, dù vốn ngôn ngữ tiếng Anh của tôi không tốt lắm, tôi thấy ở con người anh cũng toát lên vẻ lịch lãm, ân cần và có duyên không thua gì nữ tiếp viên. Sau đó, anh tiếp tục đẩy một quầy hàng di động chứa đầy thức uống, thức ăn nhanh đến từng hàng ghế để chào hàng. Cũng có khá nhiều hành khách mua nước tinh khiết, nước ngọt hoặc bia để giải khát trong chuyến hành trình 2 tiếng đồng hồ.
Đúng 12 giờ 10 (giờ Singapore), máy bay hạ cánh (sớm hơn dự kiến 20 phút). Tôi đi theo đoàn vào bên trong khu vực làm thủ tục check out. Ở đây, hành khách xếp hai hàng theo bảng chỉ dẫn: người bản địa (Singapore) xếp một hàng, khách du lịch xếp một hàng riêng. Bởi vậy, thủ tục kiểm tra rất nhanh chóng, chưa đầy 5 phút, tôi đã ra ngoài khu vực nhận hành lý. Chúc mừng một chuyến bay an toàn. Tôi khoan khóai kéo valy hành lý ra ngoài và nghĩ thầm máy bay giá rẻ cũng an toàn và thoải mái đấy chứ!

NẤU CHÁO TỪ THIỆN

(Nhật kí hành thiện ngày 28/1/2010)
Thỉnh thoảng MÂBĐ có dành một buổi sáng để nấu cháo từ thiện cho bếp ăn miễn phí của bệnh viện y học dân tộc Trần Văn An. Mấy tháng trước, tôi chưa có cơ duyên đến với hoạt động này. Hôm nay là lần đầu tiên tôi tham gia với nhóm.
Từ 4 giờ 30 sáng, chị Nguyệt đã đến nhà tôi để cùng với tôi đến bệnh viện. Bấy giờ không gian hãy còn ướt đẫm sương sớm, trong khi nhà nhà còn đóng cửa im ỉm, đường sá còn vắng bóng người và xe cộ, chúng tôi cảm nhận được hương vị của buổi sớm lành lạnh nơi đầu mũi. Thật khoan khoái làm sao! Hôm nay đã là 14 tháng chạp rồi. Còn nửa tháng nữa sẽ hết năm cũ nhưng vẫn chưa có dấu hiệu gì của năm mới sắp đến. Cứ nhìn vào những cội mai già trước nhà tôi chưa đơm nụ là đủ biết Tết chưa về! Có lẽ do những cơn mưa muộn và thời tiết bất thường của những tháng trước đã thúc mai ra hoa mấy lần rồi nên mai Tết ra chậm! Có lẽ nhờ đường vắng nên chỉ chuyện vãn vài câu, chúng tôi đã đến cổng bệnh viện lúc nào không hay. Vào đến bếp ăn, tôi mới biết chị Nguyệt và tôi là hai người đến sớm nhất trong nhóm. Tuy vậy, các dì, các chị, các chú, các anh trong Tổ thiện nguyện của bếp ăn đã nấu cháo, nấu nước đâu đó xong xuôi rồi. Một nồi cháo thật to đang bốc khói trên chiếc lò củi chỉ còn than đỏ rực, được các anh đang cời than ra khỏi bếp để giảm bớt độ nóng. Bên cạnh đó, nồi nước còn to hơn nồi cháo cũng bắt đầu sôi ùng ục. Tất cả đều đã sẵn sàng để đúng giờ là phân phát cho người bệnh.
Đây là bếp ăn từ thiện của bệnh viện do một số đạo hữu đạo Hòa Hảo ở Chợ Lách phụ trách chăm lo và hoạt động từ nhiều năm nay. Thấy việc làm thiện nguyện của các cô bác bổn đạo đem lại hiệu quả tốt, nên nhiều dì, nhiều chị em ở nhiều nơi khác nhau trong tỉnh đã mở rộng lòng từ ái đến với bếp ăn. Những người này đã tập họp lại thành từng tổ gồm 5,7 người trực tiếp phụ trách bếp ăn trong một tuần. Hết tuần lễ này, lại thay phiên tổ khác. Hôm nay, tổ phục vụ thuộc thành viên của Đội lân nữ Lương Hòa, cũng là các bà mẹ chiến sĩ, các dì, các chị dân công thời chống Mỹ. Hòa bình trở về trên quê hương, các mẹ, các dì …giờ cũng đã ở cái tuổi thất thập cổ lai hi rồi…vậy mà vẫn không chịu nghỉ ngơi. Nhìn các mẹ, các dì xông xáo bên những chiếc nồi vĩ đại, tôi không nghĩ họ đang ở tuổi xế chiều. Thật cảm động biết bao những nghĩa cử cao đẹp ấy! Những đóng góp của các cô bác, các mẹ các dì, các anh chị không thể cân đo đong đếm được.
Còn gạo và các nguyên vật liệu như rau củ quả…tất cả do sự đóng góp của những tấm lòng từ muôn phương. Từ những đồng tiền dè sẻn, tiết kiệm gom góp của những anh, chị em công nhân, công chức, những anh chị tiểu thương, những càn xé rau củ quả của chị em buôn bán nhỏ ở các chợ phường 2, phường 3, phường5…đến những đóng góp của các bậc mạnh thường quân có tên tuổi hoặc ẩn danh trong và ngoài nước…Không thể kể ra hết ở đây có bao nhiêu tấm lòng nhân ái đã chung tay gầy dựng bếp ăn từ thiện này.
Từ bao lâu nay bếp ăn đã cung cấp miễn phí cho bệnh nhân nước sôi và ba bữa ăn trong ngày. Các bữa ăn ở đây đều được nấu theo thực đơn ăn chay. Buổi sáng điểm tâm với cháo trắng và muối tiêu hoặc đường cát trắng. Buổi trưa: cơm, canh chua hoặc canh ngọt và đậu,bí xanh,su su kho. Buổi chiều: cơm, đồ xào, đậu hủ kho…Thực đơn được thay đổi tùy theo những nguyên vật liệu nhận được trong ngày. Riêng buổi sáng nay, các người bệnh được thay đổi món điểm tâm sáng là cháo thập cẩm chay (còn gọi là cháo nêm) do nhóm MÂBD đóng góp. Từ chiều hôm trước, chị May Duyên, nhóm trưởng đã chở gạo đến và cùng đi chợ với một vài chị như chị Mịn, chị Hoàng, chị Nguyệt…để mua đậu hủ tươi, đậu hủ ky, nấm rơm, cà rốt và vài thứ gia vị cần thiết cho món cháo. Sau khi phụ giúp với tổ nhà bếp gọt nấm, gọt cà rốt…và sơ chế các thứ ấy xong, các chị nhờ tổ nhà bếp nấu giúp nồi cháo vào lúc nửa đêm về sáng, để đúng 5 giờ 30 sáng hôm sau, chúng tôi sẽ có mặt để phân phát cho bệnh nhân. Tôi không thể tưởng tượng được hằng đêm, khi tôi được an giấc thì có bao người hi sinh giấc ngủ của mình để làm no lòng những con người đang bệnh tật. Đáng trân trọng thay những con người âm thầm lặng lẽ trong bếp ăn từ thiện này!
Sau vài câu chuyện thăm hỏi với các mẹ, các dì trong tổ nhà bếp, tôi thoáng thấy một vài người nhà của bệnh nhân đã đứng xếp hàng phía trước quầy cấp phát thức ăn. Nhìn lên đồng hồ, à thì ra bây giờ là 5 giờ 20 rồi. Sắp đến giờ cấp phát cháo rồi! Trên mặt quầy, hai chiếc thau to khói tỏa ngun ngút. Không biết từ lúc nào các dì, các chị đã san sớt cháo từ nồi vào thau để dễ dàng cho việc cấp phát. Một dì hướng dẫn tôi khi cấp phát, người phụ trách phải khoác áo blouse trắng và đeo khẩu trang, tuân thủ nguyên tắc của bệnh viện, để đảm bảo an toàn vệ sinh trong khi cấp phát. Số người đến xếp hàng mỗi lúc một đông hơn nhưng tổ nhà bếp nhắc nhở chúng tôi phải đợi đúng giờ để nhà bếp duy trì được nề nếp và nội quy của bệnh viện.
Nhìn dòng người xếp hàng trật tự, trên tay mỗi người là chiếc cà mên nhựa hoặc chiếc ca nhựa, tô nhựa, tôi bỗng xúc động. Khi chiếc cà mên thứ nhất vừa đưa qua ô cửa nhỏ trước quầy, tôi nhanh nhẹn cầm lấy và múc một vá to cho vào cà mên rồi tươi cười trao cho chủ nhân của nó không quên dặn dò cẩn thận nhe, nóng lắm đấy! Rồi cứ thế, hết người này nhận tiếp theo người nữa,người nữa…Cháo trong thau sắp hết, một chị lại châm thêm cho đầy. Cứ thế, chúng tôi thoăn thoắt phân phát cho đến người cuối cùng. Chị Hoanh, một người bạn Mái Ấm Bồ Đề, cũng đang làm công việc giống như công việc tôi đang làm. Chị cũng vui vẻ, tươi cười luôn. Chúng tôi vừa làm vừa tâm nguyện cho mọi người đều được no lòng, không ai trên đời phải chịu cảnh thiếu đói! Trong vòng chưa đầy 30 phút, công việc cấp phát cháo sáng đã hoàn thành.
Ngoài sân, phía trước bếp ăn, những tia nắng sớm đầu ngày cũng vừa hé dạng. Lũ chim sẻ đang líu ríu lượm những hạt cơm khô trên sân tạo nên những âm thanh vui vui đón chào một ngày mới. Cuộc sống nơi này tràn ngập tình yêu thương. Cầu nguyện Mẹ Quan Âm nghìn mắt nghìn tay ban cho chúng con đôi mắt quán sát thấu rõ mọi cảnh đời, ban cho chúng con đôi tay dịu dàng ấm áp nâng đỡ những mảnh đời cơ nhỡ. Bên tai tôi vang vang lời xưng tụng: Nam Mô Đại Từ Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát…

MẤY NGÀY TẾT...

Không biết vì sao người ta thường dùng thành ngữ “Bị sao quả tạ chiếu” để chỉ những chuyện xui xẻo trong cuộc đời?! Và tôi, người đang bị sao quả tạ chiếu, trong khi mọi người đang vui xuân đón tết. Đến hôm nay, khi không khí mùa xuân đã lắng dịu, tôi vẫn còn chiêm nghiệm lời nói của ông bà mình: “Phước bất trùng lai, họa vô đơn chí”, vì tôi bị xui liên tiếp mấy cú.
Những ngày giáp tết đối với vợ chồng tôi thật bận rộn nhưng niềm vui được sum họp với con cái còn lớn hơn nên dù có bận rộn với công việc chuẩn bị nhà cửa, sân vườn, cây kiểng, bánh mứt…tụi tôi vẫn không biết mệt. Hằng năm, mặc dù không khéo tay mấy, nhưng vợ chồng tôi đều bày ra gói bánh tét để đêm 30 tết đón giao thừa bên nồi bánh bốc khói cùng với con cái và mấy đứa học trò ruột của minh. Năm nay, hai cô gái đều có gia đình, nên chúng tôi dời ngày gói bánh sớm hơn một ngày, để đêm giao thừa chúng có mặt trong gia đình nhỏ của chúng, cùng với ông bà thông gia của tụi tôi. Bởi vậy, ngày 28 tết là một ngày tất bật nhất. Tôi đi chợ từ 5 giờ sáng để mua sắm những thứ cần thiết cho ngày 29 vừa gói bánh tét vừa nấu bữa cơm rước ông bà về vui xuân với con cháu. Sau khi đi chợ về, đầu tiên là kho nồi thịt kho tàu với hột vịt để cho thấm nước dừa, cho thịt rệu mới hấp dẫn. Tiếp theo là quết cá thác lác với giò sống để làm nhân khổ qua hầm. Bắc nồi khổ qua lên bếp xong lại làm sạch bao tử và lưỡi heo, ướp với ngũ vị để làm món phá lấu. Vừa xong các món cho bữa cơm cúng ông bà là phải lo nồi bánh tét. Nếp phải vo thật kỹ, gút thật sạch với muối. Đậu xanh cà phải ngâm cho nở để đãi vỏ cho sạch. Thịt mỡ phải cắt cho khéo, cho vừa với nhân bánh, xong rồi ướp với rượu hồi cùng với đường cát cho thấm và phơi cho ráo. Chuối xiêm chín lột vỏ, tướt chỉ cho sạch, ướp đường cho thấm. Ông xã tôi lãnh phần rọc lá chuối và phơi lá. Song song với công việc phụ trợ cho tôi, anh còn phải cắt cỏ, dọn vườn, quét bồ hóng trong nhà, lau nhà, lau cửa kiếng, cửa gỗ…Bấy nhiêu công việc thôi mà hai đứa tất bật cả ngày 28, đến gần 2 giờ sáng 29 mới đi ngủ được. Đến 5 giờ sáng ngày 29 tết, tôi thức dậy như mọi ngày. Vừa bước ra khỏi phòng ngủ, tôi hốt hoảng khi thấy cửa ra vào mở toang. Lời nói đầu tiên là tôi trách ông xã đi ngủ sao quên đóng cửa! Nhưng rồi tôi cũng định thần lại để kịp nhận ra kẻ trộm đã vào nhà bằng con đường trèo lên đầu tường chỗ lỗ máng xối giữa hai gian phòng. Trước sân kẻ trộm vứt vương vãi tứ tung đủ thứ cặp táp, túi xách, bóp đầm… lấy từ trong mấy cái tủ trong nhà. Tất cả quần áo hầu như đang nằm cả ngoài sân! Tôi gọi điện thoại báo cho công an đến giúp đỡ mà trong bụng rối bời chưa biết mất đồ đạc gì, nhiều ít ra sao…! Tuy nhiên, trong cái rủi vẫn có cái may là cổng rào có khóa, kẻ trộm đã thử mở ổ khóa này bằng xâu chìa khóa để sẵn trên bàn viết, nhưng có lẽ vì đêm tối nên nó đút nhầm chìa khiến cái chìa bị kẹt trong ổ cắm! Vậy là ta bị sui mà nó cũng bị sui! Trong nhà, xe máy cà tàng bốn chiếc, xe đạp và xe đạp điện vẫn còn nguyên. Khi công an đến, kiểm tra lại đồ đạc trong nhà, chỉ thấy mất máy chụp hình của ông xã để trên bàn, chuẩn bị cho sáng sớm 29 đi trực cơ quan, mang theo chụp sinh hoạt của trường trong ngày trực tết để cập nhật web site của trường. Trong túi xách đi chợ của tôi, còn hơn 500 ngàn, đã bị trộm lấy đi cùng với thẻ chứng minh nhân dân. Mấy chú công an còn ngờ vực về tài sản bị mất trộm của tụi tôi, cứ hỏi gặng đi gặng lại: Cô kiểm tra lại cho kỹ xem! Mấy chú quan sát từng tay nắm của hộc tủ quần áo đã bị kéo ra hết. Bằng phương pháp kỹ thuật chuyên môn và kinh nghiệm điều tra tội phạm, các chú cẩn thận tác nghiệp một cách chậm rãi. Trong khi đó một cú điện thoại của trường Cao đẳng Bến Tre gọi đến hỏi lý do tại sao ông xã tôi bỏ ca trực tết. Ông xã - ở trần mặc cái quần xà lỏn - quàu quạu trả lời trong điện thoại: Mấy chú công an yêu cầu để nguyên hiện trường nên tui chưa có quần mặc đi trực! Cuộc xem xét của công an lập biên bản, lấy dấu tay tại hiện trường thật tỉ mỉ, gần ba giờ đồng hồ mới kết thúc. Mặc dù hôm nay là ngày cuối trước khi được nghỉ tết, nhưng các chú công an vẫn trực 24/24 , sẵn sàng ứng cứu. Trước khi về, một chú có vẻ là người trưởng nhóm, còn dặn dò nếu kiểm tra kỹ lại có mất mát gì thêm nữa, cứ gọi điện báo cho mấy chú biết! Ông xã đùa: Có thứ quý giá lắm mà ăn trộm không biết để lấy! Đó là tủ sách này nè! Nó chỉ hốt chừng hơn chục cuốn thôi là tui đủ khốn khổ cuộc đời rồi! Cả gia chủ và các chú công an khu phố cùng nhoẽn miệng… không cười nổi!…Nếu kẻ trộm biết trước điều này, chắc hẳn nó sẽ được ăn cái tết ngon lành hơn! Mấy chú công an ra về rồi còn nghe ông xã lẩm bẩm: Hồi khuya mệt lả người, ngủ như chết! Có nghe động rột rẹt đó chớ, vậy mà tự nhủ chắc chỉ là mấy con mèo quấy thôi! Mà giả sử có ai la lên trời sắp sập chắc cũng xin ông trời sập chậm chậm một chút, để ngủ một chút đã… sá gì cái thằng ăn trộm động rột rẹt!...
Trưa 29 tết. Các con đã về. Rộn rã, tíu tít nhất là giọng của cô gái út. Mới xa nhà hơn năm tháng thôi, mà cái gì nó cũng “ô”…”a”…kinh ngạc. Chạy tuốt ra cuối vườn, nhìn xuống mương tìm hoa lục bình…Ô hay sao nước cạn vậy má?! Bông lục bình đâu hết trơn rồi?! Còn cây dừa này, sao ba đốn chi vậy?! A..Vườn hoa của ba đẹp quá nè anh ơi!...Cái tính hiếu động của con nhỏ đã có chồng rồi cũng không bỏ được…Cô chị thì đằm thắm hơn, vào bếp phụ má. Chẳng mấy chốc bữa cơm cúng ông bà đã được ra mâm ra bát. Hai anh con rể cũng chung tay vào chưng dọn bàn thờ, cẩn trọng đặt mâm cơm tất niên trên mặt chiếc bàn tròn để cho ông già vợ khấn vái. Trong khói hương trầm mặc, không khí gia đình trở nên ấm cúng hơn. Có cái gì đó thật thiêng liêng trong giây phút này. Hôm nay, ông bà cửu huyền thất tổ đang về cùng với con cháu vui xuân, chứng kiến niềm hân hoan của cháu con trước thềm năm mới.
Bữa cơm tất niên thật vui nên tôi chưa vội kể cho các con nghe chuyện nhà mình bị trộm. Trong bữa ăn, món nào cũng được cô út khen lấy khen để và hỏi má cách làm “để con làm cho “ảnh” ăn!”…Câu chuyện trong bữa ăn không dứt những tiếng cười của mọi thành viên trong gia đình. Năm nay, gia đình tôi đông vui hơn bởi có hai “chú rể”. Ông xã tôi không còn than thở chuyện mình là “dân thiểu số” nữa. Cơm nước xong, cả nhà tôi bắt tay vào gói bánh tét. Nhờ có sự trợ giúp của hai em “học trò ruột” Ngọc Tiên và Bảo Trâm nên lá chuối đã được lau sạch rồi. Cô chị Hai đang lúi húi vắt nước cốt dừa, cô gái út đang xào chão nếp đầu tiên. Tôi vừa xếp lá vừa gói và chỉ dẫn cho hai đứa con rể cách gói. Sau khi hai chàng rể gói xong, bánh được chuyền sang hai đứa con gái và hai em học trò của tôi cột dây. Mỗi người một tay, chẳng mấy chốc mà thau nếp 10 kg cũng hết veo. Tất cả được 52 đòn bánh. Chu choa ơi! Năm nay mình ăn tết lớn dữ vậy sao! Ông xã tôi vừa bắt bếp vừa cười to: Năm nay mình có sui gia rồi, phải làm bánh như vậy mới có cái mà biếu xén chớ! Gói bánh xong, tôi làm tiếp bữa cơm chiều để cho cha con no lòng mà chụm lửa nồi bánh tét. Nồi bánh bắt đầu nổi lửa vào lúc 5 giờ chiều, có nghĩa là qua giờ “giao thừa” mới vớt bánh được. Để không bị buồn trong lúc chụm lửa, hai đứa con rể của tôi ra vườn đào khoai mì để lùi trong tro nóng. Đây là món khoái khẩu của tụi nhỏ thời chúng tôi. Tôi cũng chuẩn bị một rổ sò huyết cho cha con nhâm nhi đón “giao thừa sớm” (vì đêm nay mới là đêm 29 tết)…Rồi câu chuyện giữa đêm khuya lôi cuốn mấy cha con quanh nồi bánh tét làm họ quên mất khâu châm thêm nước vào nồi. Mãi đến khi nghe mùi khét, cả năm cha con mới hoàn hồn cầm vòi nước mà xịt vào nồi để “chữa cháy”…Hậu quả là bánh tét có hai tầng: một tầng khét và một tầng không khét! Như vậy cũng làm cho mấy cha con có chuyện vui đêm trước giao thừa để sau này kể cho con cháu nghe…Con gái út cũng đã có dịp “khoe hàng” đầu năm trên bờ-lốc của nó rồi! (hi…hi…) Để làm quà, ông xã tôi giới thiệu rổn rảng trong điện thoại cho hai ông thông gia: Cái món bánh tét này là của hai thằng con rể gói và nấu à nhen, không phải công trình của tui đâu nhen! Cái độc đáo ở đây là lần đầu tiên hai chú rể kỹ sư ở Thành phố Sài Gòn về Thành phố Bến Tre gói bánh tét ấy mà! Thế là tôi đỡ phải “xấu hổ” vì nấu bánh khét! Ai có ngờ đâu nồi nước to đùng như thế mà chụm lửa đến cạn queo!

Mùng 3 tết. Hôm nay học trò sẽ đến chúc tết rất đông đấy! “Mồng ba tết thầy” mà! Tôi vừa mở cửa cái ra, sau lưng tôi một tiếng “xoảng” rất thanh và vang. Chiếc bình gốm sứ Giang Tây 650000 đồng của tôi vỡ thành nhiều mảnh. Thủ phạm là chị mèo cái đang nhảy vọt ra theo đà cánh cửa vừa mở. Trời ạ! Con mèo làm bể bình bông của tôi rồi! Mặt mũi tôi tối sầm. Tôi nhặt mấy mảnh vỡ mà lòng tôi cũng vỡ vụn ra thành nhiều mảnh. Cái bình hoa cổ điển tôi yêu thích bởi một bên là bức tranh hoa mẫu đơn quen thuộc và một bên là bài thơ tứ tuyệt “Ẩm tửu khán mẫu đơn” của Lưu Vũ Tích, nhà thơ thời Trung Đường,(mà ông xã tôi rất thích ngâm ngợi câu cuối của bài thơ: “Bất vị lão nhân khai” (Hoa nào có nở cho người già đâu!)). Tôi đã đi xem triển lãm gốm sứ Giang Tây với ông xã. Rồi sau đó đi với con gái út. Một vài lần đi với cô giáo Tài (tôi vẫn thân thiết gọi cô bằng pháp danh: Diệu Bảo). Tôi để ý chiếc bình xinh xắn đó vẫn chưa có ai mua. Hôm rằm tháng 10 năm rồi, khi Diệu Bảo phát tâm cúng dường cho chùa Phước Khánh ở Thạnh Phú cặp bình cỡ đại, tôi đã “bấm bụng” đem chiếc bình nhỏ này về “làm của”. Tôi vẫn giấu ông xã không cho ổng biết tôi đã mua một món đồ đắt như vậy, mặc dù chưa bao giờ ông cằn nhằn chuyện tiêu xài của tôi. Cái bình quý quá nên tôi chưa dám chưng ra bên ngoài, cứ cất cất giấu giấu trong tủ thờ. Mấy ngày tết tôi mới đem ra chưng trên bàn thờ gia tiên. Vậy mà con mèo cưng đã nhảy lên bàn thờ để bắt thằn lằn làm chiếc bình quý của tôi tan tành?! Tôi đành ôm cục tức vào lòng vì tôi cũng cưng mấy chú mèo của tôi lắm, cứ ba ngày chúng ăn đứt một ký cá biển mà! Nỡ lòng nào đi đánh con mèo cưng! Đánh nó đau mà cái bình cũng không thể lành lại được thì đánh nó làm chi! Than ôi! Làm sao kiếm được cái bình thứ hai giống cái bình quý của tôi! Nhưng mà cuộc đời này vốn vô thường: Có sinh tất có diệt! Tôi đành tự an ủi để bớt buồn trong lòng.

Mùng 9 tết, ngày đầu tiên ông xã tôi đi dạy lại sau 2 tuần nghỉ tết. Vẫn như mọi khi, anh mượn cái laptop của tôi để đi dạy. Buổi trưa, anh về nhà, công việc trước tiên là lấy cái laptop ra, đặt trên bàn, trả lại cho tôi. Trời ạ! Cái laptop bị nứt cái màn hình rồi! Thì ra anh không thấy cái nắp đậy của USB nằm trên bàn phím của laptop. Khi đậy laptop lại, cái nắp USB kẹp vào giữa, làm cấn vào màn hình. Màn hình bị nứt một đường chéo qua khung màn hình. Khi khởi động máy tính, màn hình không sáng đều lên mà có chỗ tối, chỗ sáng. Không thể hiển thị hình ảnh, chữ nghĩa gì.
Tôi không buồn vì bị hư laptop mà buồn vì thấy cặp mắt, cái tài sản quý giá của cha mẹ ban tặng cho ông xã tôi, đang bị quy luật sinh diệt của tạo vật can thiệp sớm quá! Nguyên nhân cũng dễ hiểu: Anh là dân IT, suốt ngày ngồi trước màn hình máy tính! Cặp mắt làm sao tránh khỏi bị hư hoại! Mắt anh bị loạn thị, không nhìn rõ những vật nhỏ ở gần, không thấy một phần hiển thị trên màn hình máy tính. Điều này tôi đã biết từ mấy năm nay khi cùng anh đi kiểm tra thị lực. Anh phải đeo kính đặc biệt cho mắt vừa loạn vừa viễn thị. Vậy mà có lúc cặp mắt anh cũng không thấy hết mọi vùng xung quanh.

Thế là trong vòng 10 ngày, tôi và ông xã tôi phải chịu một cú như trời giáng. Anh bị mất cái máy ảnh, vật kỉ niệm của con gái đầu lòng tặng cho Ba khi cháu đi làm một năm trời ở Nhật. Còn tôi, vừa quê một cục vì đầu năm tặng cho sui gia bánh tét khét, vừa tiếc đứt ruột vì mất bình bông quý mình vừa ý, mình tưng tiu như trứng mỏng, vừa cụt hứng vì mất phương tiện đọc và viết blog lúc nhàn rỗi, vừa lo cho sức khỏe ông xã không còn như trước…Thật là “sao quả tạ” đã chiếu cố mình rồi!
Tết đã qua lâu rồi… chỉ có ông xã là không hề nhắc lại chuyện vừa qua. Thảng hoặc có ai hỏi, anh chỉ buông một câu triết lí vụn cùng với cái chậc lưỡi rất thản nhiên: “Ối! Thôi! Mọi cái rồi phù du!”, Thiệt là thấy ghét…

THANH TỊNH GIỮA RỪNG ĐÀO

(Cảm tưởng về chuyến đi cúng dường của đạo tràng Tịnh xá Ngọc Thuận, ngày chủ nhật 17/1/2010 nhằm mùng 3 tháng chạp năm Kỷ sửu)
Tôi theo đoàn phật tử của Tịnh xá Ngọc Thuận (xã Mỹ Thạnh An, thành phố Bến Tre) do sư Thích Minh Hiếu hướng dẫn, đi cúng dường cho các sư thầy và các ni sư đang tu học tại các tịnh xá, tịnh thất trên Núi Dinh thuộc huyện Tân Thành tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, vào một ngày đầu tháng chạp âm lịch. Nếu năm nay không nhuần thì hôm nay đã là mồng 3 tết năm Canh Dần rồi. Thời gian quả thật như bóng câu qua cửa sổ như văn chương thường viết!
Trên đường dẫn vào Tịnh xá Ngọc Sơn Dinh, hơn 10 cây số, hai bên đường là rừng đào đang khoe sắc. Không rõ ai đã trồng hay là hoa tự mọc, cả cánh rừng bỗng rực rỡ sắc hồng trong nắng sớm. Trong đoàn chúng tôi, ai cũng khoan khóai “ồ” lên sung sướng. Chưa hết ngạc nhiên này lại đến ngạc nhiên khác: khu rừng chuyển sang màu hoa đào trắng thanh tân, tinh khiết, lung linh giữa đất trời. Lần đầu tiên được nhìn tận mắt cảnh tượng này, tôi cứ ngỡ mình lạc lối đào nguyên, nhưng khác với Lưu Nguyễn ngày xưa chỉ có hai người, chúng tôi gồm cả đoàn phật tử đang vượt dặm dài bằng xe ca 52 chỗ. Và cũng khác với người xưa, chúng tôi không đi tìm thuốc trường sinh để kéo dài tuổi thọ trong cõi tạm này, mà muốn chia sẻ bớt nỗi khó nhọc của những bậc chân tu trên đường về cội giác.
Giữa một rừng hoa anh đào đang nở rộ đầu xuân, khoảng 60 tịnh thất be bé xinh xinh đang trầm mặc trong sương sớm. Có thể xem chuyến đi này như một chuyến đi cứu trợ vì ngoài 52 phật tử mặc áo lam cùng với vị sư trẻ tuổi tài cao (nghe các liên hữu nói sư đã từng đi du học ở Ấn Độ và hiện nay đang tiếp tục hoàn thành lớp cao học Phật giáo ở thành phố Hồ Chí Minh), chiếc xe 52 chỗ ngồi còn chở theo 200 kg gạo, 30 thùng mì gói, 20 kg đường, 20 kg muối, dầu ăn, nước tương, bột ngọt, bánh, mứt, trà, sữa, bột ngũ cốc…Tất cả những phẩm vật này đều do các phật tử phát tâm cúng dường. Ai ai cũng muốn góp công góp sức của mình để dâng lên cúng dường tam bảo. Ngoài ra, chúng tôi còn góp thêm tịnh tài để phẩm vật cúng dường có thể tiện dụng hơn cho quý sư thầy và quý ni sư trong sinh hoạt tu hành. Tôi đã từng tham gia nhiều chuyến đi trường hạ, đi thập tự ở các nơi, nhưng có lẽ chuyến đi này mới để lại cho tôi nhiều ấn tượng tốt đẹp nhất.
Theo dự kiến ban đầu của sư Minh Hiếu, đạo tràng chúng tôi chuẩn bị 20 phần quà đến cúng dường 20 tịnh xá, tịnh thất, nhưng khi đến nơi, chỉ riêng khu vực Tịnh Xá Ngọc Sơn Dinh đã có khoảng 60 tịnh thất như thế. Đến với mỗi tịnh xá, tịnh thất, các liên hữu chúng tôi, dưới sự hướng dẫn của sư Minh Hiếu, đều cung kính xếp ngay hàng thẳng lối, chắp tay nghiêm trang, thanh tịnh cùng với nhà sư đảnh lễ Đức Phật, cúng dường tam bảo. Sau đó hồi hướng cho tất cả chúng sinh. Trong khói hương trầm mặc, hàng phật tử chúng tôi ai cũng thành tâm cầu nguyện cho quốc thới dân an, mưa thuận gió hòa, ruộng lúa, hoa màu, cây trái tốt tươi, cầu chư Phật, chư Bồ tát từ bi gia hộ cho ông bà, cha mẹ được phước huệ tăng trưởng, bản thân trí huệ sáng suốt, ngày càng tinh tấn trên đường giải thóat. Khi chúng tôi đến cúng dường tam bảo ở các tịnh thất, tôi mới biết một điều là các vị ni sư ở đây đã nhiều năm liền chưa rời khỏi am mây, chưa được tiếp xúc với phật tử, chỉ nhứt tâm tu niệm. Có một vị ni sư cao niên, tuổi đã ngoài 80, giọng run run đầy cảm xúc: Các trò đến thăm làm cho ni sư mừng run, đứng muốn không vững! Lời nói chân tình của vị ni sư già làm tan biến mọi nỗi mệt nhọc của chúng tôi do đường xa, do leo dốc…
Đến tịnh thất của ni sư Tâm Đức, vừa đúng bữa ngọ. Chúng tôi được ni sư chiêu đãi món bánh mì xíu mại chay. Mặc dù trong đoàn đã chuẩn bị cơm hộp, nhưng món bánh mì của ni sư vẫn được chúng tôi ủng hộ nhiệt tình. Trong không khí thân mật, sư đệ trở nên gần gũi mà vẫn giữ được khoảng cách cung kính cần thiết giữa các bậc xuất gia với người phật tử. Ni sư rất vui vẻ và cởi mở cho biết tâm nguyện của mình là muốn xây dựng tịnh thất trở thành tịnh xá và sẵn sàng giao lại cho một vị sư nào đạo hạnh cao hơn mình trụ trì. Hạnh nguyện của ni sư Tâm Đức thật đáng cho hàng đệ tử noi theo.
Chốn tu hành trên núi cao, xa chợ búa, xa khu dân cư, nên các sư thầy và ni sư phải vừa tự chẻ đá núi xây dựng tu viện, phải tự trồng rau, củ, tự cung tự cấp. Những bậc cấp làm thang leo lên núi được chế tác từ những tảng đá chẻ ra trong những đồi núi quanh đây. Những luống rau, cải, những luống khoai lang ngay hàng thẳng lối, xanh mướt trong buổi bình minh, gợi cảm giác an ổn, sung túc. Mặc dù trên núi cao, nhưng nguồn nước suối vẫn không ngừng tuôn chảy, cung cấp đủ nước tiêu dùng trong sinh hoạt, nước tưới rau và hoa màu. Cảm ơn thiên nhiên, đất nước đã ấp iu, che chở, nuôi dưỡng con người! Ngoài những giờ tu hành, tụng niệm, các vị đã lao động thật cật lực để trưởng dưỡng tâm đạo cuả mình. Bên cạnh những tà áo vàng của quý sư thầy và quý ni sư, thấp thoáng bóng dáng của những phật tử đi làm công quả. Số người này tuy không nhiều, nhưng họ tình nguyện đến nơi này chẻ đá, khiêng đá, bốc vác vật liệu xây dựng để biến chốn núi đồi hoang sơ, heo hút trở thành thánh địa tâm linh. Một điểm dừng chân thú vị nữa là Tịnh xá Linh Quang (còn gọi là Chùa Hòn Một). Nghe đâu chốn thanh tịnh này là nơi nghỉ ngơi, thư giãn của sư Thích Giác Toàn sau những ngày tháng phật sự đa đoan. Có thể xem Tịnh xá này là một thắng cảnh của xứ Phật. Đặc biệt hơn các ngôi tự viện khác là ở đây, ngoài các pho tượng được chế tác từ đá san hô, là một số pho tượng được đẽo gọt từ gốc tre già trên núi. Mỗi pho tượng được tạc thành là biết bao công đức của các nghệ nhân chế tác. Không chỉ là công sức mà còn là tâm nguyện của các vị đã gửi gắm vào. Mỗi mũi đục, mỗi nhát búa tạo hình là một câu niệm Phật cho đến khi hình tượng các vị La Hán, các vị Bồ Tát, các Chư Phật hiện hình hoàn mỹ. Bởi vậy, các pho tượng đều có vẻ sống động riêng, đem lại cho chốn thiền môn sự thanh tịnh, thiêng liêng và huyền diệu. Bất giác trong tôi bỗng thầm đọc bài kệ tán Phật:
Sắc thân Phật mầu đẹp,
Trong đời không ai bằng.
Khó sánh vì nghĩ bàn!
Nay con xin đảnh lễ…
Đứng chiêm bái trước tượng đức Phật Quan Thế Âm, mọi người có thể nhìn thấy toàn cảnh núi đồi trùng điệp xung quanh. Giữa nắng gió của vùng ven biển, chúng tôi khoan khoái hít thở đều đặn để cảm nhận được sự thanh khiết của thiên nhiên mà chốn thị thành không có được. Đến xứ Phật, tâm của mọi người đều an lành, gương mặt mỗi người đều tóat lên vẻ hân hoan thánh thiện. Bao nhiêu lo toan vật vã của cuộc sống đời thường chúng tôi đã để lại dưới chân núi cả rồi. Chúng tôi có cảm giác bình an hơn bao giờ hết!
Chốn thiền môn thật sự là nơi thanh tịnh! Thanh tịnh giữa rừng đào…
Diệu Hạnh (17/1/2010)

THÚ ĂN TẾT Ở QUÊ TÔI

Thời tôi còn nhỏ, cứ lối rằm tháng chạp hằng năm, khi tiếng mỏ công phu của ngôi chùa nhỏ ở cuối làng vọng lại lẫn trong tiếng pháo đì đùng lác đác, thì tiếng “cắc cụp, cắc cum” cũng trỗi đều khắp thôn khắp xóm. Mặc dù còn đang tuổi mới lớn “ham ăn ham ngủ” nhưng tôi cũng đã choàng tỉnh giấc để phụ má tôi quết bánh phồng. Quê tôi chuẩn bị ăn tết bằng cái công việc quết bánh phồng đó. Bây giờ, khi đời sống công nghiệp phát triển, nông thôn cũng bị ảnh hưởng nếp sống ấy nên không còn nghe lại âm thanh quen thuộc của một thời.
****
Ngày xưa, ở nông thôn chuẩn bị ăn tết từ đầu tháng chạp âm lịch. Lúc bấy giờ lúa má đã gặt xong, đã ví vào bồ hết rồi, ông ngoại tôi chọn thứ nếp dẻo ngon nhất thời ấy có tên “nếp bà bóng” đưa vào cối giã. Sau khi sàng sảy thật sạch, bà ngoại đem đi xôi nếp lên cho chín, thắng nước đường chung với nước cốt dừa cho thật béo là xong công đoạn thứ nhất. Tiếp theo là công đoạn quết bánh. Nếp chín còn nóng hôi hổi được bà ngoại cho vào cối. Tôi được ngoại giao cho công việc đạp chày, má tôi trở bánh và bà ngoại vô nước đường. Công việc của ba người phải được phối hợp nhịp nhàng không chậm một giây phút nào. Chỉ cần lỡ một nhịp chày thôi là tôi quết trúng vào tay của má tôi! Cứ đạp như thế khoảng vài trăm lần mới ra được một ổ bánh. Nhìn ổ bánh mịn màng, mướt rượt nước cốt dừa thơm phứt trên tay bà ngoại, đứa con nít như tôi không khỏi thèm thuồng. Không để cho tôi phải xin xỏ, lát nữa đây khi bà ngoại, mợ hai, má tôi, mợ tư và dì út cán bánh, thế nào tôi cũng được bà ngoại thưởng công cho tôi một cục bột to bằng trái chanh giấy. Không hiểu sao lúc nhỏ tôi ăn cục bột đó một cách dè sẻn ngon lành đến vậy! Cắn một miếng bột dẻo nhẹo thơm phứt, dính răng, nhưng chỉ nhai nhồm nhoàm một chút là chất béo chất ngọt tan nhanh trong miệng.
Công đoạn cán bánh đòi hỏi sự khéo léo tột cùng. Sau khi thấm tay với dầu dừa, bà ngoại ngắt một cục bột bằng trái chanh, rồi thoăn thoắt vo cho tròn. Bà vừa đặt cục bột trên mặt thớt có lót lá chuối, vừa cầm cái ống cán bánh lia qua một vòng, tôi đã thấy xuất hiện cái bánh tròn trịa trong nháy mắt. Nhìn qua tay của má, của dì tôi và các mợ, ai cũng khéo léo, thoăn thoắt không kém gì tay của bà ngoại. Trong lúc những người phụ nữ cán bánh, ông ngoại tôi đã chuẩn bị trải một chiếc chiếu to trên giàn phơi bánh rồi. Bây giờ đến lượt cậu hai, cậu tư tôi vào cuộc. Từng chiếc bánh tròn dình được mang ra trải trên mặt chiếu. Lúc ấy mặt trời rạng đông cũng vừa hé vài tia nắng đầu tiên trong ngày. Ba bốn manh chiếu trên giàn phơi cũng vừa kín mặt. Những cái bánh tròn đều sắp hàng thẳng tắp xong đâu đó thì cũng vừa lúc bà ngoại cùng mợ tư tôi ra chợ dọn hàng bán vải. Bánh được phơi dưới nắng sớm như vậy mới ngon. Nếu nắng gắt quá, bánh khô quá nhanh sẽ trở nên dòn và dễ bể. Phơi bánh phải siêng trở thì bánh mới ráo đều và khô mặt. Chỉ cần qua hai nắng, má tôi đem bánh vào nhà và gỡ bánh ra, sắp thành từng trăm bánh, cất vào những túi xốp lớn. Thế là nhà tôi đã có bánh phồng nếp để ăn tết rồi đó!
Cũng vào những ngày này, ông ngoại tôi cùng với hai cậu lo trải lá mai. Quê tôi nhà nào cũng có trồng vài cây mai ở trước sân nhà. Vì thế, hoa mai trở thành một tín hiệu báo tin xuân. Để có được hoa mai nở đúng thì, ông ngoại tôi phải ngắm nghía thật kỹ nụ hoa của từng cây mai nhiều hay ít, nụ lớn hay bé để quyết định ngày nào trải lá. Nếu cây mai nào nụ ít quá, khoảng đầu tháng 12 âm lịch, ông ngoại đã vun phân bón gốc cho cây thêm sung sức và khoảng rằm tháng chạp cho trải lá. Cây mai nào có nhiều nụ lớn, ông tôi chờ lối 20 tháng chạp mới cho trải lá. Không chỉ quan sát cây, ông ngoại tôi còn quan sát cả thời tiết,khí hậu, nắng gió nữa.Với kinh nghiệm của một cụ già sành điệu, ông ngoại tôi chưa bao giờ nhầm lẫn trong công việc chăm sóc mai và những gốc mai nhà tôi bao giờ cũng nở đúng đêm giao thừa.
Còn một thứ bánh nữa đặc trưng cho cái tết Nam bộ là bánh tét. Không biết có phải “bánh tét” là cách gọi trại ra của “bánh tết” không, nhưng tôi vẫn thích cách gọi dân dã, thân thiết từ xưa. Có gia đình gói bánh vào 28, 29, 30 tết để có dịp cho con cháu quây quần chung quanh nồi bánh đêm giao thừa, nhưng cũng có gia đình gói bánh vào mồng 2, để có bánh cúng “ra mắt” sáng mồng 3, hay cúng “tất”, cúng hạ nêu vào mồng 7 tết. Gói bánh đòi hỏi sự tỉ mỉ, chi li tính tóan của người phụ nữ. Phải lo rọc lá chuối trong vườn từ hai bữa trước, xé lá sắp thành từng đôi, để cho lá hơi dịu mới làm được. Dây lạt để cột bánh phải chọn loại dây tốt, vừa dai vừa bền chắc, cũng để sẵn. Đậu xanh cà đem ngâm 1 đêm cho tróc vỏ, đãi sạch và nấu chín với nước cốt dừa, không quên thêm một chút muối để tăng thêm độ béo cho nhưn. Mỡ gáy được cắt thành từng miếng bằng ngón tay trỏ, ướp với tỏi băm và đường cát, rồi đem phơi nắng chừng 2 tiếng cho thấm gia vị và làm cho mỡ có độ trong khi nấu chín. Nếp cái nguyên hột được gút sạch với muối bọt và ngâm 6 giờ đồng hồ. Sau đó vớt nếp ra, để thật ráo. Dừa khô nạo xong vắt nước cốt thật kẹo để sẵn. Bắt chão lên bếp, cho nước cốt vào thắng bồng con, cho nếp vào xào với chút muối, chút đường cho vừa miệng. (Có nơi trộn luôn cả xác dừa vào nếp chớ không xào nếp). Bây giờ tất cả đã sẵn sàng. Bà ngoại tôi thường lãnh phần gói còn má tôi và hai mợ mạnh tay hơn nên cột dây. Cho đến tận bây giờ, khi tôi có gia đình và cũng đôi ba lần đứng ra gói bánh tét cho các con có dịp vui bên bếp lửa, nhưng tôi phải công nhận một điều là bà ngoại tôi thật khéo tay. Cả trăm đòn bánh tét, cái nào cũng vuông vức, đều đặn như cái nào. Điều đáng nói hơn là khi bánh chín, cắt cái bánh ra bày trên dĩa, ta sẽ vô cùng thán phục bà ngoại khi thấy cái nhân đậu xanh vàng ươm bao quanh cục mỡ hồng hồng trong trong, thơm lựng, nằm chính giữa khoanh bánh, hấp dẫn làm sao!
Cột dây bánh không quá mạnh tay nhưng cũng không được lơi lỏng. Cột chặt quá, khi bánh chín, nếp nở ra khiến đòn bánh không tròn đều, có chỗ phình, chỗ thắt. Còn cột lơi lỏng, nước sẽ nong vào bên trong nếp, bánh bị nhão. Khâu chụm lửa cũng quan trọng không kém những khâu khác. Phải đẩy củi vào lò đều đều, nấu riu riu, khoảng 8 giờ đồng hồ. Để tránh cho nồi bánh không bị cạn nước, trong suốt quá trình nấu bánh, mợ tư tôi thường xuyên chêm thêm nước sôi vào nồi để bánh không bị “nín”, hột nếp không bị sượng. Bởi vậy, gói bánh tét cũng là một nghệ thuật, nghệ thuật ẩm thực của nhân dân Nam bộ. Sở dĩ ngày tết thường gói bánh tét vì bánh có thể để dài ngày mà không sợ thiu. Trong những ngày đầu năm, có bánh tét thay cơm, người phụ nữ trong gia đình được giảm bớt gánh nặng công việc nội trợ.
****
Ngày mồng một tết. Thức dậy sớm. Chờ dĩa bánh trái có bánh tét, bánh phồng và đủ thứ mứt dọn xuống từ bàn thờ tổ tiên là cả đám con nít xúm vô thưởng thức rồi sau đó đứng sắp hàng chờ chúc tết ông bà. Chúc tết xong đứa nào cũng chờ cái bao lì xì nhỏ xíu chứa mấy đồng bạc mới tinh.
Mấy đứa nhỏ bây giờ hầu như không còn niềm vui “xưa cũ” đó. Không còn nghe tiếng pháo. Không còn nghe tiếng cối đạp quết bánh. Hiếm hoi lắm mới có nhà gói và nấu bánh tét. Chỉ có mai là vẫn nở đầy sân. Còn năm ngoái tôi lại nghe đứa cháu nói với má nó: Má! Năm tới má lì xì cho con cái thẻ ATM nghe. Thời thế đổi thay có khác!

TÌNH THÂN MÁI ẤM BỒ ĐỀ

(MÂBĐ thăm bạn cũ Bồ Đề)

Sáng 7/1/2010, chị May Duyên, chị hai của MÂBĐ, cùng với nhóm đi thăm bạn học ngày xưa hiện đang bị bệnh nan y. Theo kế hoạch, hôm nay MÂBĐ đi thăm chị Giang Muỗi, ở ấp 2, xã Phú Nhuận, Thành phố Bến Tre, tiện thể thăm và tặng quà cho sáu người già neo đơn cùng ở địa phương này. Lực lượng MÂBĐ hôm nay khá hùng hậu: Phía “nam nhi” có anh Tài, anh So và anh Thọ, còn “nữ nhi” thì hơi bị nhiều: Chị Duyên, chị Mịn, chị Hoàng, chị Hạnh, chị Me (đều là bạn học chung trường Bồ Đề với chị Giang Muỗi), còn chị Sáu và tôi (Tuyết) là hai bạn “tâm bồ đề”.
Từ cầu Bến Tre 2, thẳng đến cầu Vĩ, con đường tráng nhựa thật rộng và thoáng dẫn vào xã Phú Nhuận. Chỉ cách vài ba tháng thôi, vậy mà nhà mới xây, hàng quán mới mở khiến cho bọn tôi suýt đi lạc đường vì tìm mãi ven đường không thấy tấm bảng “Thu mua dừa - bán gạo” và con hẽm vào nhà chị Giang Muỗi. Khi xe chúng tôi chạy quá một đỗi, anh Tài buột miệng: Mấy bạn chạy đi đâu vậy? Bộ muốn đi Sơn Phú hả? Cả bọn mới dừng xe và quành trở lại.
Con hẽm vô nhà chị Giang Muỗi vẫn quen thuộc như mọi khi. Ngôi nhà của gia đình chị nằm ở vị trí cuối con hẽm này. Theo lời kể của chị Hoàng, ngày xưa, lúc còn đi học trung học Bồ Đề, ít khi bạn bè đến chơi nhà chị vì nơi này là vùng ngoại ô hoang vu. Lúc đó, chiến cuộc sôi động, Phú Nhuận là vùng kém an ninh, chúng tôi không dám vào. (Sau 35 năm thống nhất Tổ quốc, Phú Nhuận bây giờ trù phú, sung túc lên rất nhiều. Tuy vậy, số người già neo đơn, người bị dị tật, nghèo khổ vẫn khá đông. Cách nay ba tháng, MÂBĐ cũng đã đi thăm và tặng quà cho một số bà cụ ở xã này rồi).
Từ khi MÂBĐ được thành lập, một trong những bạn cũ có hoàn cảnh thương tâm được chúng tôi thăm nom thường xuyên là chị. Chị Muỗi học chung với chị Duyên, chị Mịn, chị Hoàng, Anh So … ở Bồ Đề. Sau khi đậu tú tài một, một số học sinh được chuyển qua trường trung học công lập Kiến Hòa để học tiếp năm cuối của bậc đệ nhị cấp, chị Giang Muỗi cùng với chị Duyên, chị Hoàng học lớp 12A5 (anh Tài lúc ấy là trưởng lớp). Sau khi đậu tú tài 2, chị Muỗi và chị Hoàng còn có chung kỷ niệm gần một năm học Điều dưỡng ở Sài Gòn, trước khi chị vô học Sư phạm Long An để trở thành cô giáo. Sau vài ba năm đi dạy, không rõ nguyên nhân nào, chị Muỗi lâm vào chứng bệnh tâm thần. Lúc tỉnh trí, chị Muỗi nhớ từng bạn, gọi tên từng người, nhưng lúc lên cơn, chị không nhận ra bạn bè và nói nhiều điều không ai hiểu nổi! Anh Tài nói, không ngờ cô nữ sinh ngày xưa xinh xắn, yêu kiều, nhiều anh “muốn chở mà không được” lại trở nên mất trí như vậy!
So với lần trước, lúc chị Muỗi cùng với MÂBĐ đi chơi Vũng Tàu, thì lần này chị gầy ốm quá! Người em dâu của chị nói, chị rất sợ ăn cơm, thường đem cơm trút bỏ vô nhà vệ sinh. Chị Muỗi thích ăn bánh canh, hủ tiếu hoặc bánh trái lặt vặt, không thành bữa ăn đàng hoàng. Vì không có chị hoặc em gái, nên chị thiếu sự chăm sóc cần thiết đối với một người bệnh như chị. Người em trai và em dâu vì sinh kế, để giúp chị khỏi phải gặp nguy hiểm như trèo dừa té xuống mương vườn, hay là đi lang thang bị xe đụng… nên đành khóa cửa nhốt chị trong nhà! Một ngôi nhà nhỏ, xây tường, lót gạch bông, nhưng trong nhà không có vật dụng gì ngoài chiếc giường đơn, là không gian dành riêng cho chị. Đứng ngay cửa ra vào, một mùi khai khăm khẳm từ trong nhà xông ra nồng nặc. Mấy chị em chúng tôi, không ai nói với ai một lời nào nhưng trong lòng của chúng tôi nặng như đá treo!
Anh Tài lấy cây chổi bông cọ dựng ở góc sân, quét cho sạch cái hàng ba, cho chị em chúng tôi ngồi thăm hỏi chị Muỗi. Và cũng chính anh dùng viên gạch tiểu nện lại con đường đắp bằng cát xây dựng dẫn vào thềm nhà chị Muỗi. Chị Kim Hoàng đưa máy ảnh lên chụp cảnh này vừa cười đùa với anh: Anh Tài đúng là trưởng lớp đấy nhé!
Hôm nay chị Muỗi tỉnh trí nên chị gọi đúng hết tên của các bạn cũ đến thăm. Khi tôi đến nắm tay chị, hỏi chị nhớ tôi không. Chị đáp rất nhanh: không, không biết! Chị không biết tôi vì tôi là bạn mới của MÂBĐ mà! Chị May Duyên một lần nữa giới thiệu tôi với chị Muỗi, như đã từng giới thiệu trước đây: Chị Tuyết, người có tâm bồ đề. Tôi nói với chị: Cô Lan nhắn lời thăm chị. Chị có nhớ cô Lan không? Chị gật gật đầu ra ý nhớ. Chị Hoàng, chị Mịn đi lấy bánh đưa cho chị Muỗi. Nhìn chị Muỗi hồn nhiên, ngồi trên lan can hàng ba ăn một mạch hết chiếc bánh mì một cách ngon lành, tôi cảm thấy chạnh lòng. Chị Hạnh ái ngại nhìn chị Muỗi và kể cho tôi nghe chuyện thời áo trắng với bao nhiêu niềm tiếc nuối không tìm lại được bao giờ! Đó chính là tâm sự chung của lứa tuổi chúng tôi, những cựu học sinh đang bước vào tuổi U 60. Trong chúng tôi, hầu hết đều có gia đình, có chồng có vợ (trừ trưởng lớp Văn Tài), có người đã làm ông nội ông ngoại như anh So, bà nội bà ngoại như chị Hạnh…Còn chị Muỗi, dường như chị không còn có tuổi nữa, hay là chị đã dừng lại ở tuổi 30, ở cái tuổi chị bắt đầu mất trí nhớ.
Chị Mịn thấy tóc chị Muỗi dài quá nên nói với chị Hoàng hôm nào đem kéo qua cắt tóc cho chị Muỗi “ăn tết”. Chúng tôi, ai cũng muốn làm một cái gì đó cho chị Muỗi vui, nhưng nhìn vào ánh mắt vô hồn của chị, tôi có cảm tưởng rằng chị đã vượt ra ngoài những buồn vui của nhân thế! Lần trước, mấy chị em đã dắt chị đi làm răng. Có được hàm răng giả, chị trông trẻ ra, ăn uống khá hơn. Hôm nay, đến thăm, hỏi chị sao không gắn răng để ăn, chị nói cất trên bàn rồi, khiến cho ai cũng phì cười!
Ngồi chơi với chị Muỗi khá lâu, mặt trời đã đứng bóng, chúng tôi bước qua nhà Minh, em trai của chị, trò chuyện với Minh trong khi chị Hoàng vào trong nhà thắp một nén hương trên bàn thờ ba mẹ của chị Muỗi. Câu chuyện của chúng tôi với Minh cũng xoay quanh những chuyện về chị Muỗi. Thấy quá trưa rồi, chúng tôi từ giã gia đình chị, ra về. Khác với lúc lên đường vui tươi, hồ hởi, lúc về mọi người ai nấy cũng lặng lẽ, trầm ngâm. Tôi chắc rằng trong lòng của mỗi người đều có chung một tâm nguyện: Nguyện Bồ Tát Quán Thế Âm độ cho gia đình chị Muỗi vượt qua cơn thống khổ. Còn MÂBĐ chúng tôi sẽ vận dụng tất cả năng lực của mình để san sẻ niềm vui cho chị Muỗi cũng như cho tất cả những bạn kém may mắn trong cõi đời này.

MIẾNG KHI ĐÓI

Sáng nay, thứ tư 6/1/2010, MÂBĐ đi đám tang Má của Chị Tịnh Hữu (pháp danh của chị Kim Hiện), ở xã Phong Nẫm, huyện Giồng Trôm. Truyền thống của MÂBĐ là khi gia đình của các bạn trong MÂBĐ gặp hữu sự, các thành viên của nhóm có mặt để sẻ chia.
Má chị Tịnh Hữu thọ 91 tuổi. Nhìn di ảnh của bà cụ đặt trước linh cửu, người ta dễ nhận ra cụ bà thật phúc hậu. Bà cụ tốt người, thương yêu con cháu, tin tưởng Phật pháp và ra đi cũng rất nhẹ nhàng. Chị Mịn nói nhỏ vào tai mình: Gia đình chị Tịnh Hữu thật phúc đức, chắc ngày xưa ông bà khá giả nên con cái đông như vậy. Thật vậy, gia đình chị Tịnh Hữu đông anh chị em, người nào cũng là phật tử, lại có mấy người cháu (là con của anh chị) xuất gia tu học. Vì thế, lễ tang của Bác được xem như là một nghi thức đưa Bác về Tây phương. Cầu nguyện cho hương linh của Bác được vãng sanh cực lạc.
Sau khi dự đám tang Má chị Tịnh Hữu, anh Kiệt, một thành viên của nhóm cư trú ở xã Phong Nẫm, đã cho MÂBĐ biết một địa chỉ đang cần sự giúp đỡ. Chúng tôi theo con đường liên xã đến Trường Tiểu học Phong Nẫm. Sát cạnh bên phải ngôi trường khang trang, đồ sộ, một căn nhà lợp tôn, vách ván nép mình cúi sát giữa vườn dừa tơ vừa cho trái chiến. Đó là nhà tình thương của địa phương xây trên đất của Ủy ban Xã Phong Nẫm, tặng cho mẹ con anh Nguyễn Văn Út, sinh năm 1968. Theo lời kể của bà Ba, mẹ anh, từ lúc sinh ra, hình hài anh đã dị dạng khác thường: đầu to, gương mặt gẫy gập biến dạng, mắt lồi, tay chân dị tật không chia năm ngón rõ ràng mà dính liền như chân vịt. Tuy đi đứng khó khăn, nhưng hằng ngày anh vẫn đi kiếm ăn bằng công việc nhặt đồ phế thải, đi mót lúa đồng…Theo năm tháng, tuổi đời chồng chất, anh đã ngoài 40 nhưng ngờ nghệch, đờ đẫn như một trẻ lên năm. Khi MÂBĐ đến nhà, anh đang ngồi cạnh bờ mương rửa mấy cái chén cái dĩa một cách khó khăn. Có lẽ gia đình anh vừa ăn cơm trưa xong. Thấy chúng tôi đến, anh vẫn thản nhiên làm công việc của mình như không hề biết có người lạ đến. Chị Hoàng cầm máy ảnh trực diện với anh, chụp vài pô hình, anh vẫn thản nhiên. Dường như anh đang ở một thế giới nào khác vậy!
Chị Nguyệt đi một vòng quanh nhà rồi vào bên trong. Chị vẫy tay rủ tôi cùng vào với chị. Đang ngồi trên giường, một cụ già khô đét, tay run rẩy đặt trên hai bắp đùi tong teo nhăn nhúm. Cái mùng rách tươm, màu khói, treo trên bốn góc giường vẫn buông rũ, càng lộ ra vẻ luộm thuộm, tuềnh toàng. Từ cái sào quần áo treo bên cạnh giường, một mùi mồ hôi lưu cữu trộn lẫn mùi ẩm mốc của vách phên xông lên mũi thật khó chịu. Trong cái không gian âm âm u u của căn nhà thấp lè tè đó, tôi và chị Nguyệt cùng nhận ra bàn tay trái của ông cụ đang sưng húp, có những chỗ đang rỉ nước vàng trên mu bàn tay được che đậy bằng những túm bông gòn vàng xỉn. Ông cụ nói: để cho bụi đừng dính vô. Chị Nguyệt hỏi: Tay bác sao vậy? - Tự nhiên nó nổi mục, ngứa, rồi sưng lên. Cụ nói thêm: Tui 73 tuổi, bả 70. Không còn làm lụng gì được mà thằng con thì như vậy đó! Tôi có cảm giác cụ đang nén tiếng thở dài sau câu nói.
Gia đình hai bác đang ở trong căn nhà tình thương của địa phương giúp đỡ, là thuộc diện hộ nghèo, được trợ cấp. Nhưng thực ra, sự trợ cấp của chính quyền cũng chẳng thấm vào đâu với cái khó cái nghèo đang đeo bám những gia đình không có nguồn lao động chính mà lại ốm đau bệnh tật triền miên. Anh Kiệt nói khi biết được hoàn cảnh gia đình hai bác như vậy, anh không ngủ được. Anh muốn thông qua MÂBĐ để có điều kiện giúp đỡ tốt hơn. Chị May Duyên, trưởng nhóm, vội lấy giấy xác nhận ghi tên họ của anh Út và dặn dò bà Ba đến Y tế xã xác nhận trường hợp dị tật bẩm sinh của anh Út để chuyển đến Hội Từ Bi Quán Thế Âm. Trong khi chờ đợi xác nhận hồ sơ của anh Út, trước mắt, để san sẻ bớt cơn thắt ngặt của gia đình anh, MÂBĐ đã trích số tiền nhỏ trong quỹ MÂBĐ tao tặng cho gia đình bà Ba 200.000 đồng, gọi là nghĩa tình “một miếng khi đói”. Bác gái rơm rớm nước mắt, cầm phong bì rối rít cảm ơn. Anh con trai đến giờ vẫn còn ngồi cạnh bờ mương kỳ cọ mấy cái chén chưa xong.
Trên đường về, chị Nguyệt xúc động nói: Cùng là con người, vậy mà có người sao được sinh ra lành lặn, đẹp đẽ lại được sống trong gia đình sung túc, ấm no, sao lại có người chịu tật nguyền, nghèo khổ, thiếu trước hụt sau! Càng nghĩ, càng thấy mình có phước, hả Tuyết? Đúng đấy chị ạ! Ông bà mình cũng thường dạy con cháu: “Có đức mặc sức mà hưởng”. Ca dao có câu:
Người trồng cây hạnh người chơi,
Ta trồng cây đức để đời về sau.
chắc cũng nhằm ý này đây!
Diệu Hạnh (ghi ngày 6/1/2010)

BỮA HỌP MẶT TÂN NIÊN CỦA MÁI ẤM BỒ ĐỀ.

Sau bữa họp mặt tất niên bất thành ở Nhường Trà, dù không ai nói ra, nhưng trong lòng mỗi chúng tôi, ai cũng cảm thấy nặng nề! Chị Nguyệt, chị Hoàng, là hai người có tính cách bộc trực, sôi nổi nhất, đã tỏ thái độ ngay bữa đó. Anh Tuấn, chị Mịn tuy không nói ra lời, nhưng ánh mắt bực dọc và có ý kiến ra về liền, đủ biết anh chị buồn lòng biết bao nhiêu! Hôm đó, không khí bạn bè có phần vui vui, bớt căng thẳng nhờ sự có mặt của một bạn Bồ Đề mà tôi chưa gặp lần nào. Chị May Duyên giới thiệu bạn cho tôi biết: Anh Nữ, nam mà tên Nữ! Nhờ lời giới thiệu dí dỏm, duyên dáng mà cả nhóm bạn chia tay, ra về trong niềm vui muộn màng.
Buổi chiều ngày đầu năm mới, một bữa họp mặt tân niên được diễn ra ở nhà anh Tuấn chị Mịn, để gỡ gạc lại bữa họp tất niên bất thành. Tôi nghe điện thoại chị Mịn gọi đến nhà chơi trong lúc mấy em học trò cũ đang ì xèo ở nhà tôi để chúc mừng năm mới thầy cô. Đám học trò, khi biết thầy cô có cái họp mặt, đã lịch sự chúc mừng thầy cô rồi từ giã, hẹn tết tụi em về chúc tết thầy cô nữa…Cái thế giới của học trò thật là giản dị và hồn nhiên làm sao!
Khi hai đứa tôi đến nhà chị Mịn, anh Tuấn chưa về đến nhà. Chắc giờ này anh vẫn còn thả rong ở một xóm nhỏ nào đó với xe bánh bao Bà Bảy! Vậy mà trong cú điện thoại báo tin cho vợ chồng tôi đến nhà anh họp mặt tân niên, anh cho tôi biết chỉ còn chờ vợ chồng tôi đến là khai tiệc!
Chị Mịn reo lên khi thấy hai đứa tôi xuất hiện trước cửa. Chị đã chuẩn bị đâu đó thật chu đáo rồi. Giờ chỉ còn quây quần, xúm xít bên nhau nữa là thành bữa tiệc đầu năm. Cũng có các thứ rượu đặc sản: “dụ dắn” (rượu rắn) của Chị Sáu, rượu chuối hột của chị Nguyệt, rượu chuối xiêm của chị Mịn và rượu “chuối già” của tôi. (Rượu “chuối già” là cách gọi của Toàn, con trai út của chị Mịn, khi cháu nếm thử và phân tích hai loại rượu chuối xiêm của chị Mịn và của tôi làm. Do tôi cho nhiều chanh vào chuối nên vị rượu hơi chua, cháu Toàn cười vui nói: Rượu của cô Tuyết là rượu chuối già!). Bữa tiệc đơn sơ vì chỉ có vài ba món “tự biên tự chế” nhưng tình cảm thì tràn đầy lai láng như mọi khi. Kết thúc bữa tiệc, Bảo Trâm, con gái chị Mịn, đã đãi chúng tôi món bánh Sinh Nhật thật ngọt ngào và thơm thảo (vì hôm nay là ngày sinh thứ 25 của cháu). Chưa ở đâu chúng tôi có được niềm vui trọn vẹn và thoái mái như ở chốn này: Mái Ấm Bồ Đề.
Kim đồng hồ đã chỉ qua con số 10 một tí. Canh đã khuya. Đường sá đã vắng tiếng xe cộ. Giờ chia tay đã đến. Cho đến phút này, anh Tuấn, chủ nhân của ngôi nhà, vẫn chưa có mặt ở nhà! Anh vẫn còn lặn lội nơi nào trên những nẻo đường của Thành phố Bến Tre, hay trong những thôn xóm xa xôi nào của đó của xã Mỹ Thạnh, Mỹ Lồng… đem niềm vui ấm nóng đến cho những em bé dỗi cơm chiều, cho những “cô chiêu, cậu ấm” ăn vặt, cho những cụ già sống lại cái vị thơm đặc trưng của bánh bao thời thanh xuân đã vụt qua mất tự khi nào…Và niềm vui lớn hơn là niềm vui của anh Tuấn khi đón nhận nụ cười tươi của chị Mịn, tiếng cười nói rộn ràng, tíu tít của Trâm và của Toàn bên mâm cơm ngút khói chờ anh về. Nghĩ đến đó, tôi thấy dường như sống mũi mình cay cay!